ΚΥΡΙΑΚΗ Δ ΛΟΥΚΑ , ΤΩΝ ΘΕΟΦΟΡΩΝ ΠΑΤΕΡΩΝ ΤΗΣ ΕΝ ΝΙΚΑΙΑ Ζ' ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΗΣ ΣΥΝΟΔΟΥ
Αποστολικό Ανάγνωσμα : Πρός Τίτον γ´ 8 - 15
8 Πιστὸς ὁ λόγος· καὶ περὶ τούτων βούλομαί σε διαβεβαιοῦσθαι, ἵνα φροντίζωσι καλῶν ἔργων προΐστασθαι οἱ πεπιστευκότες τῷ Θεῷ. ταῦτά ἐστι τὰ καλὰ καὶ ὠφέλιμα τοῖς ἀνθρώποις· 9 μωρὰς δὲ ζητήσεις καὶ γενεαλογίας καὶ ἔρεις καὶ μάχας νομικὰς περιίστασο· εἰσὶ γὰρ ἀνωφελεῖς καὶ μάταιοι. 10 αἱρετικὸν ἄνθρωπον μετὰ μίαν καὶ δευτέραν νουθεσίαν παραιτοῦ, 11 εἰδὼς ὅτι ἐξέστραπται ὁ τοιοῦτος καὶ ἁμαρτάνει ὢν αὐτοκατάκριτος. 12 Ὅταν πέμψω Ἀρτεμᾶν πρός σε ἢ Τυχικόν, σπούδασον ἐλθεῖν πρός με εἰς Νικόπολιν· ἐκεῖ γὰρ κέκρικα παραχειμάσαι. 13 Ζηνᾶν τὸν νομικὸν καὶ Ἀπολλὼ σπουδαίως πρόπεμψον, ἵνα μηδὲν αὐτοῖς λείπῃ. 14 μανθανέτωσαν δὲ καὶ οἱ ἡμέτεροι καλῶν ἔργων προΐστασθαι εἰς τὰς ἀναγκαίας χρείας, ἵνα μὴ ὦσιν ἄκαρποι. 15 Ἀσπάζονταί σε οἱ μετ’ ἐμοῦ πάντες. ἄσπασαι τοὺς φιλοῦντας ἡμᾶς ἐν πίστει. Ἡ χάρις μετὰ πάντων ὑμῶν· ἀμήν.
Ευαγγελικό Ανάγνωσμα: Κατά Λουκάν η΄5 -15
5 Ἐξῆλθεν ὁ σπείρων τοῦ σπεῖραι τὸν σπόρον αὐτοῦ. καὶ ἐν τῷ σπείρειν αὐτὸν ὃ μὲν ἔπεσε παρὰ τὴν ὁδόν, καὶ κατεπατήθη, καὶ τὰ πετεινὰ τοῦ οὐρανοῦ κατέφαγεν αὐτό· 6 καὶ ἕτερον ἔπεσεν ἐπὶ τὴν πέτραν, καὶ φυὲν ἐξηράνθη διὰ τὸ μὴ ἔχειν ἰκμάδα· 7 καὶ ἕτερον ἔπεσεν ἐν μέσῳ τῶν ἀκανθῶν, καὶ συμφυεῖσαι αἱ ἄκανθαι ἀπέπνιξαν αὐτό. 8 καὶ ἕτερον ἔπεσεν εἰς τὴν γῆν τὴν ἀγαθήν, καὶ φυὲν ἐποίησε καρπὸν ἑκατονταπλασίονα. ταῦτα λέγων ἐφώνει· Ὁ ἔχων ὦτα ἀκούειν ἀκουέτω. 9 Ἐπηρώτων δὲ αὐτὸν οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ λέγοντες· Τίς εἴη ἡ παραβολή αὕτη;. 10 ὁ δὲ εἶπεν· Ὑμῖν δέδοται γνῶναι τὰ μυστήρια τῆς βασιλείας τοῦ Θεοῦ, τοῖς δὲ λοιποῖς ἐν παραβολαῖς, ἵνα βλέποντες μὴ βλέπωσι καὶ ἀκούοντες μὴ συνιῶσιν. 11 Ἔστι δὲ αὕτη ἡ παραβολή· ὁ σπόρος ἐστὶν ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ· 12 οἱ δὲ παρὰ τὴν ὁδόν εἰσιν οἱ ἀκούσαντες, εἶτα ἔρχεται ὁ διάβολος καὶ αἴρει τὸν λόγον ἀπὸ τῆς καρδίας αὐτῶν, ἵνα μὴ πιστεύσαντες σωθῶσιν. 13 οἱ δὲ ἐπὶ τῆς πέτρας οἳ ὅταν ἀκούσωσι, μετὰ χαρᾶς δέχονται τὸν λόγον, καὶ οὗτοι ῥίζαν οὐκ ἔχουσιν, οἳ πρὸς καιρὸν πιστεύουσι καὶ ἐν καιρῷ πειρασμοῦ ἀφίστανται. 14 τὸ δὲ εἰς τὰς ἀκάνθας πεσόν, οὗτοί εἰσιν οἱ ἀκούσαντες, καὶ ὑπὸ μεριμνῶν καὶ πλούτου καὶ ἡδονῶν τοῦ βίου πορευόμενοι συμπνίγονται καὶ οὐ τελεσφοροῦσι. 15 τὸ δὲ ἐν τῇ καλῇ γῇ, οὗτοί εἰσιν οἵτινες ἐν καρδίᾳ καλῇ καὶ ἀγαθῇ ἀκούσαντες τὸν λόγον κατέχουσι καὶ καρποφοροῦσιν ἐν ὑπομονῇ.
ΑΠΟΛΥΤΙΚΙΟΝ ΚΥΡΙΑΚΗΣ ΠΑΤΕΡΩΝ
Ζ' ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΗΣ ΣΥΝΟΔΟΥ
Ὑπερδεδοξασμένος εἶ Χριστὲ ὁ Θεὸς ἡμῶν, ὁ φωστῆρας ἐπὶ γῆς τοὺς Πατέρας ἡμῶν θεμελιώσας, καὶ δι' αὐτῶν πρὸς τὴν ἀληθινὴν πίστιν πάντας ἡμᾶς ὁδηγήσας, πολυεύσπλαγχνε δόξα σοι.
Ὁ Οἶκος της Κυριακής των Πατέρων
Θέλων ὁ πανοικτίρμων Θεὸς ἡμᾶς διεγείρειν ἀεὶ πρὸς μνήμην τελείαν τῆς αὐτοῦ ἐνανθρωπήσεως, τὴν ὑπόθεσιν ταύτην παρέδωκε τοῖς ἀνθρώποις, διὰ τῆς χρωματουργίας τῶν εἰκόνων, τὴν σεβάσμιον ἀνατυποῦσθαι μορφήν, ὅπως ταύτην ἐπ' ὄψεσιν ὁρῶντες, πιστεύωμεν, ἅπερ λόγῳ ἀκηκόαμεν, γνωρίζοντες σαφῶς τὴν πρᾶξιν καὶ τὸ ὄνομα, τὸ σχῆμα καὶ τοὺς ἄθλους τῶν Ἁγίων ἀνδρῶν, καὶ Χριστὸν τὸν στεφοδότην στεφάνους παρεχόμενον τοῖς Ἁγίοις Ἀθληταῖς τε καὶ Μάρτυσι, δι' ὧν ἄρτι τρανότερον τὴν ἀληθινὴν πίστιν κρατοῦσα ἡ Ἐκκλησία, ἀσπάζεται τὴν εἰκόνα τῆς Χριστοῦ ἐνανθρωπήσεως.
ΣΤΙΧΗΡΑ ΠΡΟΣΟΜΟΙΑ ΑΙΝΩΝ
ΠΑΤΕΡΩΝ Ζ' ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΗΣ ΣΥΝΟΔΟΥ
Ὅλην συγκροτήσαντες, τὴν τῆς ψυχῆς ἐπιστήμην, καὶ τῷ θείῳ Πνεύματι, συνδιασκεψάμενοι τὸ οὐράνιον, καὶ σεπτὸν Σύμβολον, οἱ σεπτοὶ Πατέρες, θεογράφως διεχάραξαν, ἐν ᾧ σαφέστατᾳ, τῷ Γεγεννηκότι συνάναρχον, τὸν Λόγον ἐκδιδάσκουσι, καὶ παναληθῶς ὁμοούσιον, ταῖς τῶν Ἀποστόλων, ἑπόμενοι προδήλως διδαχαῖς, οἱ εὐκλεεῖς καὶ πανόλβιοι, ὄντως καὶ θεόφρονες.
Στίχ. Εὐλογητὸς εἶ Κύριε ὁ Θεὸς τῶν πατέρων ἡμῶν.
Ὅλην εἰσδεξάμενοι, τὴν νοητὴν λαμπηδόνα, τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, τὸ ὑπερφυέστατον χρησμολόγημα, τὸ βραχὺ ῥήματι, καὶ πολὺ συνέσει, θεοπνεύστως ἀπεφθέγξαντο, οἱ χρηστοκήρυκες, Εὐαγγελικῶν προϊστάμενοι, δογμάτων οἱ μακάριοι, καὶ τῶν εὐσεβῶν παραδόσεων, ἄνωθεν λαβόντες, τὴν τούτων ἀποκάλυψιν σαφῶς, καὶ φωτισθέντες ἐξέθεντο, Πίστιν θεοδίδακτον.
Στίχ. Συναγάγετε αὐτῷ τοὺς Ὁσίους αὐτοῦ.
Ὅλην συλλεξάμενοι, ποιμαντικὴν ἐμπειρίαν, καὶ θυμὸν κινήσαντες, νῦν τὸν δικαιότατον ἐνδικώτατα, τοὺς βαρεῖς ἤλασαν, καὶ λυμώδεις λύκους, τῇ σφενδόνῃ τῇ τοῦ Πνεύματος, ἐκσφενδονήσαντες, τοῦ τῆς Ἐκκλησίας πληρώματος, πεσόντας ὡς πρὸς θάνατον, καὶ ὡς ἀνιάτως νοσήσαντας, οἱ θεῖοι Ποιμένες, ὡς δοῦλοι γνησιώτατοι Χριστοῦ, καὶ τοῦ ἐνθέου κηρύγματος, μύσται Ἱερώτατοι.
ΔΟΞΑΣΤΙΚΟ
Τῶν ἁγίων Πατέρων ὁ χορός, ἐκ τῶν τῆς οἰκουμένης περάτων συνδραμών, Πατρὸς καὶ Υἱοῦ καὶ Πνεύματος Ἁγίου, μίαν οὐσίαν ἐδογμάτισε καὶ φύσιν, καὶ τὸ μυστήριον τῆς θεολογίας, τρανῶς περέδωκε τῇ Ἐκκλησίᾳ. Οὓς εὐφημούντες ἐν πίστει, μακαρίσωμεν λέγοντες· Ὦ θεία παρεμβολή, θεηγόροι ὁπλῖται, παρατάξεως Κυρίου, ἀστέρες πολύφωτοι, τοῦ νοητοῦ στερεώματος, τῆς μυστικῆς Σιών, οἱ ἀκαθαίρετοι πύργοι, τὰ μυρίπνοα ἄνθη τοῦ Παραδείσου, τὰ πάγχρυσα στόματα τοῦ Λόγου. Νικαίας τὸ καύχημα, οἰκουμένης ἀγλάϊσμα, ἐκτενῶς πρεσβεύσατε, ὑπὲρ τῶν ψυχῶν ἡμῶν.
ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ
Αθήνα, 12 Οκτωβρίου 2014
Οι Πατέρες θέσπισαν στις 11 Οκτωβρίου να εορτάζουμε την Ζ (έβδομη) Οικουμενική Σύνοδο που συγκλήθηκε στην Νίκαια το 787. Στην ίδια πόλη είχε συγκληθεί το 325 από τον Άγιο Κωνσταντίνο η Α' Οικουμενική Σύνοδος και με αυτήν, την Ζ' , στην ίδια πόλη τελείωσαν οι Οικουμενικές Σύνοδοι.
Το 787 ο Κωνσταντίνος ο ΣΤ' ,γιος της Ειρήνης της Αθηναίας και του Λέοντος Δ' Χαζάρου, ο οποίος ήταν εικονομάχος, μετά το θάνατο του πατέρα του και με την προτροπή της μητέρας του, ο Κωνσταντίνος ο ΣΤ' συνεκάλεσαν στην Νίκαια της Βυθινίας για δεύτερη φορά την Ζ' Οικουμενική Σύνοδο.
Πήραν μέρος 350 Πατέρες και 17 Πατέρες που ήταν εικονομάχοι αλλά μεταστράφησαν, μετενόησαν και προσετέθησαν και αυτοί στην χορεία των 350 Πατέρων. Γι' αυτό η Εκκλησία μας τους συμπεριέλαβε, αν και ήρθαν με κακές διαθέσεις μετά μετεστράφησαν, μετενόησαν .
Όλοι οι Πατέρες συγκεντρώθηκαν για να καταδικάσουν την αίρεση των εικονομάχων. Έτσι λοιπόν αφού αναθεμάτισαν εγγράφως κάθε αίρεση και τους εξάρχους των αιρέσεων προέβησαν εν συνεχεία στον αναθεματισμό όλων των εικονομάχων. Ακολούθως δε εξέθεσαν και διετύπωσαν εγγράφως ότι εκείνος που δεν προσκυνάει τις Άγιες εικόνες είναι ξένος και χωρισμένος από την πίστη των Ορθοδόξων και ότι η τιμή στην εικόνα διαβαίνει προς το πρωτότυπο, προς το εικονιζόμενο πρόσωπο και ότι εκείνος που προσκυνάει και τιμάει την εικόνα, προσκυνάει την υπόσταση του εικονιζομένου .
Όταν λέμε την υπόσταση, θα το καταλάβετε καλύτερα όταν λέμε αυτός είναι ανυπόστατος λόγος, δηλαδή είναι ψεύτικος, δεν κρατιέται. Είναι η υπόσταση, υπάρχει η αλήθεια αλλά αυτό που μπορούμε να το καταλάβουμε σήμερα καλύτερα είναι αυτό που λέμε είναι ανυπόστατος, άστον σαν να μην υπάρχει αυτός.
Ενώ δεν είναι σαν να μην υπάρχει. Δεν υπάρχει ο Χριστός αφού εσαρκωθη; Δεν υπάρχει η Παναγία; Ιστορικά πρόσωπα, πατήσαν στην γη τα κοκκαλάκια τους όπως και τα δικά μας.
Μπορείς να πεις ο πατέρας μου είναι ανυπόστατος; Όχι, η υπόστασή του.
Έτσι λοιπόν εκείνος που προσκυνάει και τιμάει την εικόνα, προσκυνάει την υπόσταση του εικονιζομένου, την ύπαρξή του και την πολιτεία του και τον βίο του και την μαρτυρία του.
Αφού λοιπόν οι Άγιοι Πατέρες αυτά διέταξαν και όρισαν στερεώνοντας και κρατύνοντας την Ορθόδοξο πίστη ανεχώρησε ο καθένας για την Επισκοπή του.
Εδώ μάλιστα μια λεπτομέρεια ότι ο πάπας Ρώμης ήταν ο Ανδριανός ο Α' , δεν μπόρεσε να πάει, πολλοί ήταν γέροντες, δεν μπόρεσε να πάει και έστειλε - όπως ο Άγιος Αλέξανδρος έστειλε στην πρώτη Οικουμενική Σύνοδο τον διάκονο του τον Αθανάσιο - τον πρωτοσύγκελο του, κάποιον Θωμά και έναν άλλον.
Γιατί το λέμε αυτό;
Γιατί βλέπετε ότι οι ίδιοι τότε ήταν στις επτά Οικουμενικές Συνόδους και γράψανε και προσκυνάγαν τις εικόνες. Οι ίδιοι σήμερα δεν κάνουν εικόνες στους ναούς.
Είναι αυτό που λέει ο Άγιος Απόστολος Παύλος εκεί που έφτυσες πας και ξαναγλύφεις, την αίρεση, εκείνη που έδιωξες την πας και την ξαναπαίρνεις.
Στις 11 λοιπόν του μηνός όρισαν οι Πατέρες να γιορτάζουμε την Ζ' (έβδομη) Οικουμενική Σύνοδο.
Εάν η 11η του μηνός Οκτωβρίου πέσει καθημερινή, γιορτάζουμε την Σύνοδο την πρώτη Κυριακή για να πέσει αναστάσιμη ημέρα και Κυριακή.
Λοιπόν σε αυτή την Κυριακή η Εκκλησία μας επιλέγει να βάλει το Ευαγγέλιο του Σπορέως. Πεντακάθαρο.
Θα πρέπει να κάνουμε μόνο κάποιες παρατηρήσεις στο ευαγγέλιο.
Οι παρατηρήσεις:
Με μια ανάσα, χωρίς τελείες, λέει:
"Εξῆλθεν ὁ σπείρων τοῦ σπεῖραι τὸν σπόρον αὐτοῦ. Καὶ ἐν τῷ σπείρειν αὐτὸν ὃ μὲν ἔπεσε παρὰ τὴν ὁδόν, καὶ κατεπατήθη, καὶ τὰ πετεινὰ τοῦ οὐρανοῦ κατέφαγεν αὐτό· καὶ ἕτερον ἔπεσεν ἐπὶ τὴν πέτραν" . Βάζει και το και που συνδέει. Όλο αυτό είναι μία πρόταση. Απνευστί το παίρνει όλο, γιατί δεν θέλει να μείνει εκεί, δεν θέλει να μείνει εκεί. Δηλαδή να μείνει στο σακατιλίκι, σε αυτό που γίνεται στην πέτρα. Δεν μένει εκεί, μπαίνει στην ανάλυση. Στην ανάλυση το πάει τελεία τελεία. Ποιοί σώζονται; Τώρα θα μου υπαγορεύεις αργά αργά.
Αρχίζει λοιπόν και τους λέει και ρώτησαν οι μαθητές Του: "- Τι είναι αυτή η παραβολή"; Λέει αυτός: "- Σε εσάς, σε εμάς εδώ μέσα, δέδοται γνῶναι τὰ μυστήρια τῆς βασιλείας τοῦ Θεοῦ, τοῖς δὲ λοιποῖς ἐν παραβολαῖς". Μας εδώθηκε να γνωρίζουμε τα μυστήρια της Βασιλείας του Θεού. Στους δε λοιπούς μιλάω με παραβολές. Γιατί μιλάω με παραβολές;
ἵνα βλέποντες μὴ βλέπωσι καὶ ἀκούοντες μὴ συνιῶσιν. Τρομεροί λόγοι ε; Βλέπεις, ο ίδιος ο Θεός λέει:
" Από μακριά δε θα καταλαβαίνεις, έλα πιο κοντά για να με καταλάβεις ".
Και αυτούς που είναι κοντά Του τώρα τους ερμηνεύει τι είναι, σε εμάς δηλαδή πάλι. Ενώ λέει ότι μιλάω με παραβολές για να μην καταλαβαίνουν οι άλλοι, σε αυτούς που θα ανοίξουν, έστω να το ανοίξουν να πάνε πιο κοντά, θα τους ερμηνεύσει .
Ο σπόρος είναι ο λόγος του Θεού και ο Σπορέας είναι ο ίδιος ο Θεός.
"οἱ δὲ παρὰ τὴν ὁδόν εἰσιν οἱ ἀκούσαντες, εἶτα ἔρχεται ὁ διάβολος καὶ αἴρει τὸν λόγον ἀπὸ τῆς καρδίας αὐτῶν, ἵνα μὴ πιστεύσαντες σωθῶσιν". Ξεκαθαρίσαμε.
Στον δρόμο πραγματικά είναι πολλοί διάβολοι, οι δε αποστολικές διαταγές ορίζανε να μην εκθέτεις τον εαυτό σου στις νύχτες και στα σκοτάδια.
Οἱ δὲ ἐπὶ τῆς πέτρας οἳ ὅταν ἀκούσωσι, μετὰ χαρᾶς δέχονται τὸν λόγον, καὶ οὗτοι ῥίζαν οὐκ ἔχουσιν, οἳ πρὸς καιρὸν πιστεύουσι καὶ ἐν καιρῷ πειρασμοῦ ἀφίστανται.
Οι δε λέει επί της πέτρας είναι εκείνοι που ακούνε και δέχονται με χαρά τον λόγον αλλά επειδή δεν έχουν ρίζα προς καιρόν πετάγονται λίγο και μετά ξεραίνονται, στον πειρασμό αφίστανται .Τελεία .
Το δε εις τας ακάνθας - ενώ είπαμε στα άλλο δεν έχει τελείες, μόνο κόμματα και άνω τελείες. Και βάζει και το και για να συνδέσει.
Τὸ δὲ εἰς τὰς ἀκάνθας πεσόν, οὗτοί εἰσιν οἱ ἀκούσαντες, καὶ ὑπὸ μεριμνῶν καὶ πλούτου καὶ ἡδονῶν τοῦ βίου πορευόμενοι συμπνίγονται καὶ οὐ τελεσφοροῦσι.
Αυτοί που ακούνε και από τις μέριμνες... Έχω αυτό, έχω εκείνο έχω τα άλλο, έχω αυτό, έχω φόρους, έχω έτσι, έχω αλλιώς, τρέχω από εδώ, από εκεί και όλα τα σχετικά, είναι οι ακούσαντες και δεν τελεσφορούν, δηλαδή δεν τελεσφερούν επειδή χάνεται τελικά αυτό.
Τὸ δὲ ἐν τῇ καλῇ γῇ, οὗτοί εἰσιν οἵτινες ἐν καρδίᾳ καλῇ καὶ ἀγαθῇ ἀκούσαντες τὸν λόγον κατέχουσι καὶ καρποφοροῦσιν ἐν ὑπομονῇ.
Αυτό το καλή καρδία, η καλή, καλή καρδιά. Ποιά είναι η καλή καρδιά; Η αγαθή. Εκείνη η αγαθή καρδιά που δεν είναι πονηρή. «Για κάτσε να σε ακούσουμε».. Άκουσον μεν, πάταξον δε.
Είναι μερικοί που μου πιάνουνε την κουβέντα και μόλις καταλάβουν μετά κάτι τους πιάνει και φεύγουν. Κάτσε ρε φίλε να μιλήσουμε, μου έπιασες μια κουβέντα, κάτσε να την τελειώσουμε, να βάλουμε μια τελεία και να φύγουμε. Αλλά επειδή δεν θέλουν να ερμηνεύσουν μένουνε στο άλλο. Ενώ ο Χριστός μας βάζει τελεία, ερμηνεύει και τελειώνει. «Τακ» τελεία. Αυτός δεν θέλει να βάλει τελεία, κόμμα, άνω τελεία και δρόμο.
Λοιπόν αυτοί με καλή καρδιά που είναι η αγαθή καρδιά - αγαθοσύνη είναι ο καρπός του Αγίου Πνεύματος - τὸν λόγον κατέχουσι καὶ καρποφοροῦσιν ἐν ὑπομονῇ. Τον λόγον τον κρατάνε και με υπομονή καρποφορείται .
Λοιπόν, βάζει είπαμε την Κυριακή αυτή, στους Πατέρες της Ζ' Οικουμενικής Συνόδου, μας βάζει την παραβολή του Σπορέως.
Γιατί;
Επειδή οι Πατέρες της Οικουμενικής Συνόδου μας είπανε ότι Αυτός που μας διδάσκει η Εκκλησία Του, ο Λεβέντης μας εδώ, το παλικάρι μας(ο Χριστός), είναι σαρκωμένος.
Γι' αυτό λέει και το κοντάκιο «ο σαρκωθείς Θεός» και γι' αυτό έχουμε την εικόνα Του. Δεν είναι ανυπόστατος ο λόγος, από κάποιον που ήρθε, αλλά από τον ίδιο το Θεό. Αυτός είναι ο Σπορέας και ο σπόρος Του είναι ο λόγος. Ο λόγος που είναι και ο Λόγος Χριστός που εσαρκώθη και ο Λόγος της αιτίας των πάντων, της δικής μας σαρκώσεως, η αγάπη Του και η σάρκωσή Του να μετέχει και στην ύλη και στο άυλο.
Λοιπόν, και έτσι ακριβώς, επειδή έχει μεγάλη σχέση με την εβδόμη Οικουμενική Σύνοδο, με την εικόνα του Θεού, για να μας δείξει ότι είμαστε εικόνες του Θεού και για να μας δείξει ότι Αυτός που σαρκώθηκε έχει λάβει την εικόνα μας, Αυτός που σπέρνει τον λόγο, Αυτός που δίνει τον λόγο, Αυτός που διδάσκει, είναι ο ίδιος ο Θεός. Γι' αυτό ακριβώς μας βάζει τον Σπορέα.
Για να μας πει: Ο Σπορέας είναι Αυτός που Τον υπερασπίστηκαν οι Πατέρες της εβδόμης Οικουμενικής Συνόδου ότι πρέπει να Τον εικονίζουμε. Γιατί είναι υπόσταση, εν υποστάσει.
Και λέμε στις καταβασίες, στον κανόνα του Πάσχα «Πάτερ Παντοκράτωρ και Λόγε και Πνεύμα , τρισὶν ἑνιζομένη, ἐν ὑποστάσεσι φύσις, ὑπερούσιε καὶ ὑπέρθεε εἰς σὲ βεβαπτίσμεθα, καὶ σὲ εὐλογοῦμεν, εἰς πάντας τοὺς αἰῶνας». Εν υποστάσεσι, δεν είστε ανυπόστατος.
Και μάλιστα οι παλιοί λέγανε «εις Σε εβαπτίσθημεν και Σε ευλογούμε». Το λέγανε στην βάπτιση όταν πήγαινε να προσκυνήσει η μάνα και ο πατέρας.
Οπότε εδώ είναι η αρχή του έτους ακόμη, τα πρώτα μαθήματα που κάνουμε από Σεπτέμβριο. Το Σεπτέμβριο κυριαρχεί η πυξίδα, ο φάρος, ο δρόμος που είναι ο Σταυρός μας.
Και ο Σταυρός μας είναι να είμαστε οικτίρμονες. Και για να είσαι οικτίρμων πρέπει να έχεις Χριστό μέσα σου. Οικτιρμοσύνη, ευσπλαχνία, είναι να έχεις Χριστό μέσα σου. Δεν είναι πράξη, η πράξη θα βγεί αυθόρμητα επειδή μέσα σου θα ζεί ο Θεός.
Ένα παράδειγμα θα σας δώσω για να δείτε ότι αυτή την Κυριακή με το ευαγγέλιο αυτό του Σπορέως, αυτή την γιορτή, την διαπραγματεύεται η Εκκλησία μας όλη την εβδομάδα.
Για να μας δώσει να καταλάβουμε παραπάνω την Δευτέρα λέει μιά περικοπή:
« Και εγένετο εν τω είναι Αυτόν προσευχόμενον κατα μόνας συνήσαν αυτώ οι μαθηταί και επηρώτησεν αυτούς λέγων:- Τίνα με λέγουσιν οι όχλοι είναι ; Οι δε αποκριθέντες είπον «Ιωάννην τον Βαπτιστήν άλλοι δε Ηλίαν άλλοι δε ότι προφήτης τις των αρχαίων ανέστη». Είπεν δε αυτοίς «υμείς δε τινα με λέγετε είναι;» Αποκριθείς δε ο Πέτρος είπεν «τον Χριστόν του Θεού». Ο δε επιτιμήσας αυτοίς παρήγγειλεν μηδενί ειπείν τούτο. Ειπών οτι δει τον Υιόν του ανθρώπου πολλά παθείν και αποδοκιμασθήναι απο των πρεσβυτέρων και αρχιερέων και γραμματέων και αποκτανθήναι και τη τρίτη ημέρα αναστήναι».
Και στο ευαγγέλιο του αγίου Ματθαίου λέει :
«Ελθών δε ο Ιησούς εις τα μέρη Καισαρείας της Φιλίππου ηρώτα τους μαθητάς αυτού λέγων: - τίνα λέγουσιν οι άνθρωποι είναι τον Υιόν του ανθρώπου;» Οι δε είπαν « οι μεν Ιωάννην τον βαπτιστήν άλλοι δε Ηλίαν έτεροι δε Ιερεμίαν η ένα των προφητών». Λέγει αυτοίς « υμείς δε τίνα με λέγετε είναι;» Αποκριθείς δε Σίμων Πέτρος είπεν συ ει ο Χριστός, ο Υιός του Θεού του ζώντος» . Αποκριθείς δε ο Ιησούς είπεν αυτώ «μακάριος ει Σίμων βαρ Ιωνά οτι σάρξ και αίμα ουκ απεκάλυψεν σοι αλλ ο Πατήρ μου ο εν τοις ουρανοίς .Καγώ δε σοι λέγω ότι συ ει Πέτρος και επι ταύτη τη πέτρα οικοδομήσω μου την εκκλησίαν και πύλαι Άδου ου κατισχύσουσιν αυτής. Δώσω σοι τας κλείδας της βασιλείας των ουρανών και ό εάν δήσης επί της γης έσται δεδεμένον εν τοί τοις μαθηταίς ινα μηδενί είπωσιν οτι αυτός εστιν ο Χριστός».
Και αυτό το βάζει για να μας δείξει ότι Αυτός που σπέρνει τον λόγο είναι ο Χριστός. Και ρώτησε πρώτους τους μαθητές Του «εσείς τι λέτε;».
Και τώρα είναι πολλοί οι μαθητές. Αλλά είναι πολλοί οι κλητοί, λίγοι οι εκλεκτοί. Αυτά για να δείτε την σημερινή μέρα, το σημερινό ευαγγέλιο και τον αγώνα που κάνει η Εκκλησία μας. Αυτή η εβδομάδα έρχεται να δώσει εκείνη την σπαρακτική κραυγή του Χριστού μας όταν φανερώθηκε στους αγίους Αποστόλους μετά την Ανάσταση Του. Που λέει «- Πιάστε με, ψηλαφίστε με. Φάντασμα σάρκα και οστέα ουκ έχει καθώς εμέ θεωρείτε έχοντα». Ήτανε δηλαδή η αγωνία του Χριστού μας.
Αυτή την αγωνία την τότε, την αναλύουμε ότι «εγώ είμαι ρε παιδιά, μη φοβόσαστε, εγώ είμαι, μη φοβόσαστε την σάρκα σας και νομίζετε ότι εσείς είστε από άλλο πλανήτη και ο Θεός είναι από άλλο πλανήτη. Όχι, όλοι είμαστε μαζί από το ίδιο φύραμα - εκ του ιδίου φυράματος σαρκός και αίματος μεταλαμβάνουμε. Και αυτό ήταν το δίκαιο. Και αυτή η εβδομάδα λοιπόν έρχεται γιατί είναι αρχή των μαθημάτων επειδή θα φτάσουμε και στη γέννησή Του και θέλει να μας δώσει αυτό που υποστήριξαν οι Πατέρες μας.
Τώρα όσον αφορά για το αποστολικό ανάγνωσμα, εδώ χρησιμοποιεί η εκκλησία μας την προς Τίτον επιστολή, τον οποίο τον Τίτο τον άφησε ο Χριστός μας στην Κρήτη και του λέει σε αφήνω στην Κρήτη για να επιδιορθώσεις ό,τι λανθασμένο έχουν καταλάβει.
Έτσι του λέει, να επιδιορθώσεις ό,τι λάθος έχουν καταλάβει. Γι' αυτό και εμείς επιδιορθώνουμε, είμαστε τσαγκάρηδες, κάνουμε επιδιορθώσεις, μπαλώματα, ό,τι θέλει ο άλλος. Καινούριο ρούχο, ό,τι θέλει....
Λοιπόν δίνονται από τον Άγιο Απόστολο Παύλο οδηγίες για την συμπεριφορά των χριστιανών και την συμπεριφορά του Τίτου. Και λέει: « Πιστός ο λόγος αυτός που σου είπα και αυτός που μάθατε εσείς από τον άγιο Τίτο. καὶ περὶ τούτων βούλομαί σε διαβεβαιοῦσθαι».
Πώς;
Θέλω να μιλάς με το κύρος που σου έδωσα εγώ για να φροντίζουνε και αυτοί που έχουν πιστεύσει στον Θεό να πρωτοστατούν ακούραστα σε έργα καλά. Αυτά περί των οποίων μίλησα είναι τα έργα τα καλά και τα ωφέλιμα προς τους ανθρώπους». Ποιά; Και γυρίζει και λέει στον Τίτο: « Να αποφεύγετε τις ανόητες συζητήσεις και γενεαλογίας και μάχας και έριδας περί των μυθικών θεών και ευγενών απογόνων ως και φιλονικίες και διαμάχας περί του ιουδαϊκού νόμου, γιατί δεν προσφέρουν καμμιά ωφέλεια αλλά είναι μάταιοι».
Τώρα εμείς εδώ Χριστέ μου πολλές φορές γυρίζουμε γύρω από μάταιες συζητήσεις υιων ανθρώπων και αυτό το κάνουμε μέχρι να καταλάβουμε. Δηλαδή λέει με πείραξε ο τάδε. Και τι έγινε, τον εαυτό του πείραξε- αυτό το λέγαμε μωρά. Δηλαδή συνεχίζουμε των μωρών συζητήσεις. «Αιρετικό άνθρωπο που επιμένει να δημιουργεί σκάνδαλα και διαιρέσεις στην εκκλησία μολονότι τον συνεβούλευσες για πρώτη και δεύτερη φορά, παράτησε τον και απόφυγε τον. Γνώριζε ότι ένας τέτοιος άνθρωπος έχει διαστραφεί και αμαρτάνει. Και για την αμαρτία αυτού ελέγχεται και κατακρίνεται από την ίδια του την συνείδηση και από τον ίδιο του τον εαυτό».
Άστον τον κακομοίρη, αφού βλέπεις ότι δεν θέλει να βοηθήσει τον ίδιο του τον εαυτό. Θα του δώσεις και σύ μία από πάνω; Όταν σου στείλω τον Αρτεμά η τον Τυχικό, φρόντισε γρήγορα να έρθεις στην Νικόπολη. Και εκεί τους λέει να φροντίζετε και τους άλλους που δεν θα’ χουνε τίποτα, να τους βοηθάτε. Και αυτό το λέει σε αυτούς που ακούνε τον λόγο του πώς θέλει να συμπεριφερόμαστε. Εδίδαξε λοιπόν τον Τίτο: Να μην αργολογείς, κουτσομπολεύεις, κλπ, να είναι ο λόγος σου δημιουργικός.
Και ξέρετε μπορείς να πείς ένα συμβάν και να είναι δημιουργικό και να το πείς και να είναι κουτσομπολιό. Να βγάλεις από το συμβάν το να αποφύγεις κάτι. ... Προσέξτε. Η πεμπτουσία της Εκκλησίας μας είναι Ασκητική ζωή και Υπακοή".
Άρα λέμε ότι για να είμαστε ακροατές του λόγου του Θεού πρέπει να έχουμε πέντε βασικά πραγματάκια:
Να είμαστε οικτίρμονες, φιλάνθρωποι ,
Να βοηθάμε τον άλλο αν δεν έχει κάτι και μπορούμε να του το δώσουμε και
Να μην ασχολούμαστε με πίτουρα, καθώς και
Να μην φορτωνόμαστε
Αλλά ελάτε εδώ στην εκκλησία να δώσουμε τις λύσεις εφ’όλης της ύλης. Τώρα η εκκλησία έχει θολώσει γιατί θολώσαμε εμείς.
Πρέπει να μαζευόμαστε εδώ να ξεκαθαρίζουμε τα πράγματα και να μην παραπονιόμαστε για την εκκλησία. Τώρα στην σημερινή εποχή μας τα πράγματα είναι δύσκολα. Γιατί υπάρχει αληθινή εκκλησία και υπάρχει και ψεύτικη εκκλησία. Υπάρχει εκκλησία που αγωνιά, που πονάει, που ματώνει και υπάρχει εκκλησία που είναι ατσαλάκωτη.
Γι αυτό κάνουμε και ένα ξεσκαρτάρισμα να δούμε τι είναι το αληθινό και τι το ψεύτικο. Αυτό κάνω και εγώ ιδρώνοντας πάνω στην ωραία πύλη, κουράζοντας ίσως κάποιους από σας.
Εγώ δεν κουράζομαι γιατί διδάσκομαι, μου αρέσει το μάθημα εμένα. Δεν είμαι δάσκαλος αυτή τη στιγμή, είμαι μαθητής.
Εύχομαι λοιπόν να κάνουμε ένα ξεσκαρτάρισμα και να γίνουμε αληθινή εκκλησία, όχι ψεύτικη.
ΚΥΡΙΑΚΗ ΣΠΟΡΕΩΣ 15/10/23 ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΕΙΚΟΝΑΣ